Vitamine A

Vitamine A wordt ook wel retinol genoemd. Dit is een vetoplosbare vitamine dat nodig is voor een goede weerstand. Het wordt soms ook wel anti-infectie vitamine genoemd. Deze vitamine is daarnaast belangrijk voor de groei, de gezondheid van huid en tandvlees maar ook voor een goed gezichtsvermogen. Je herkent het misschien wel dat er altijd gezegd wordt dat wortels goed zijn voor je ogen.

Waar zit het allemaal in?
Belangrijke bronnen van vitamine A zijn lever, melkproducten, vis en boter. Groenten en fruit bevatten bèta-caroteen, dat is een voorloper van vitamine A.  Dit kan in het lichaam omgezet worden tot vitamine A. In Nederland wordt er vaak ook aan verschillende soorten margarine, halvarine en veel bak en braadproducten vitamine A toegevoegd.

Hoeveel heb ik dagelijks nodig?
Volwassen mannen hebben per dag 800 microgram vitamine A nodig. Dit komt ongeveer overeen met drie sneetjes brood met leverpastei. Vrouwen in deze leeftijdscategorie hebben 680 microgram per dag nodig. De aanbeveling voor vitamine A is tijdens de zwangerschap verhoogd van 700 naar 800 microgram per dag. De aanbeveling voor vitamine A is tijdens de zwangerschap verhoogd van 700 naar 800 microgram per dag. Hieronder zie je per leeftijdscategorie wat de aanbevolen hoeveelheid is.

Kan ik er te veel of te weinig van binnen krijgen?
Maar let wel op! De Gezondheidsraad heeft de veilige bovengrens voor vitamine A vastgesteld op 3000 microgram per dag. Een te veel aan vitamine A kan namelijk leiden tot ‘hypervitaminose A’ (van het Griekse ‘hyper’ = te veel). Je kunt dan last krijgen van een gebrek aan eetlust, verminderd gezichtsvermogen, hoofdpijn, misselijkheid, vermoeidheid, duizeligheid, spierpijn, oogafwijkingen, haarverlies en/of roodheid en schilferen van de huid. Een langdurige overdosering van vitamine A kan ontstaan als je gedurende een langere tijd meer dan 3000 microgram/dag gebruikt. Dit staat gelijk aan het eten van meer dan negen sneetjes brood met leverpastei per dag.
Tijdens de zwangerschap kan een teveel aan vitamine A bij daarvoor gevoelige personen de vrucht beschadigen. Daarom wordt het gebruik van lever tijdens de zwangerschap afgeraden. Lever bevat per 100 gram namelijk al 11.000 microgram vitamine A, ver boven de veilige bovengrens van 3000 microgram per dag.
Om een tekort aan vitamine A te veroorzaken zal iemand gedurende een langere tijd geen tot weinig voedingsmiddelen moeten eten die vitamine A of bèta-caroteen bevatten. Indien er een sprake is van een tekort kan de weerstand verminderen. Daarnaast kan een tekort een droge en schilferige huid en dof haar veroorzaken. Bij een chronisch vitamine A-tekort ontstaat er een storing in het gezichtsvermogen. Nachtblindheid is hiervan het eerste symptoom. Dit kan overgaan in totale blindheid, door een ziekte die xeroftalmie wordt genoemd. Deze ziekte komt vooral voor in ontwikkelingslanden, waar een vitamine A-tekort de voornaamste oorzaak van blindheid is.

Tip
Indien je gebruik maakt van een multivitamine, let er bij de vitamine A dan even goed op dat deze niet meer dan 100% van de ADH bevat. Dit kun je lezen op het etiket.